Są to zmiany skórne tworzące  plamki lub guzki, zbudowane są z komórek melanocytowych. Część z nich jest obecna w chwili narodzin, inne pojawiają się w późniejszym okresie życia.

Jakie typy są typy znamion melanocytowych?

Znamię melanocytarne nabyte

Jest to bardzo powszechne znamię o średnicy do 1 cm, dobrze odgraniczone od otoczenia. W zależności od wysycenia barwnikiem może być koloru zbliżonego do skóry lub bardzo ciemne. Znamiona barwnikowe mogą być płaskie, czyli w poziomie skóry lub przyjmować postać wyniosłych guzków. Umiejscowienie znamion jest rozmaite, ich liczba wzrasta zazwyczaj do 40 roku życia.

Znamię melanocytarne wrodzone

Znamiona wrodzone zazwyczaj obecne są już przy urodzeniu lub pojawiają się w pierwszych miesiącach życia. Lokalizują się najczęściej na tułowiu lub kończynach. Przyjmują rozmaite rozmiary od małych (1,5 cm) do olbrzymich (> 10 cm), często są owłosione. W przypadku dużych znamion ryzyko transformacji nowotworowej szacuje się na 10-25%, szczególnie gdy w obrębie silnie przebarwionych zmian powstają guzowate twory.

Znamię błękitne

Jest to płaskowypukły guzek o niebieskoszarym zabarwieniu. Jego kolor wynika z umiejscowienia melanocytów, czyli komórek zawierających barwnik, głęboko w skórze właściwej. Częstą lokalizacją jest grzbietowa powierzchnia dłoni lub stopy. Transformacja nowotworowa występuje bardzo rzadko.

Zespól znamion atypowych

Zespół odnosi się do rodzinnego występowania dużej liczby znamion barwnikowych o cechach atypowych, czyli takich których:

• średnica > 5mm
• mają nieregularny kształt
• nierówny brzeg
• niejednolite zabarwienie

Znamiona lokalizują się w każdej okolicy ciała, ich liczba przekracza 100. U osób z ZZA ryzyko wystąpienia czerniaka jest wielokrotnie wyższe niż w populacji ogólnej. Należy więc przestrzegać zasad profilaktyki czerniaka:

• unikanie słońca w godzinach południowych
• stosowania kremów z wysokim filtrem UV: SPF 30, SPF 50
• usunięcie znamion atypowych
• regularne oglądanie znamion

Jak często należy badać znamiona?

Wszelkie zmiany skórne powinny być zbadane dermoskopowo przynajmniej raz w roku. Pozwala to na wczesne wykrycie zmian złośliwych, takich jak czerniak.

Które znamiona należy usuwać?

Do usunięcia kwalifikujemy zmiany, które po ocenie dermoskopowej budzą podejrzenie, że nie są znamionami, lecz czerniakiem lub innym nowotworem złośliwym. Taka zmiana powinna być usunięta chirurgicznie, następnie oddana do badani histologicznego.

Bardzo często usuwane są zmiany wyniosłe, narażone na drażnienie, dające defekt kosmetyczny. Mimo że najczęściej zmiany te nie dają żadnego zagrożenia dla zdrowia, jednak pacjenci chcą się ich pozbyć ze względu na ich haczenie, naderwanie lub nieestetyczny wygląd.